Tesla Ordua, 82 irratsaioa

Kaixo Balkanetako lagunok!

Gaurko programan, batez ere bi gaua izan ditugu eztabaidagai. Alde batetik, Kosovoren inguruan izan diren ika-mikak (zergak, armada sortzea, Pristina eta Belgraden arteko harremanak inoiz baino okerrago egotea), eta bestetik, Banja Lukan (Republika Srpska) David Dragičević ustez bere buruaz beste egindako, baina bere familiaren arabera eraildako 21 urteko gaztearen protestez aritu gara. Protesta horietara doan jendearen arabera, poliziak edo ez du nahikoa egiten heriotza argitzeko edo beste norbait ezkutatzen ari da, beraz Republika Srpskan boterean dagoen Aliantza Sozialdemokrataren kontrako kolore politikoa hartzen dute.

Aurretik, berri laburragoak kontatu izan ditugu. Horietako bat, Bosnian azkenean “herren ganberak” (Bosnia-Hercegovinako sistema bikameralean zeharka aukeratzen diren goi-ganberak) aukeratzeko lege berria onartu dutela, beraz laster parlamentuak osatu ahal izango direla dugu. Beste berrien artean, soldaduen kontrako zigorrak, Bulgariako feministen manifestazioak, Montenegrok apaiz ortodoxo batzuk bertatik bota nahi izatea, Zoran Zaev eta Alexis Tsipras –hurrenez hurren Ipar Mazedoniako eta Greziako lehen ministroak- Bakearen Nobel Saria jasotzeko proposatuak izatea eta Serbian Milan Nedić lehen ministro kolaborazionista ez errehabilitatzeko epaitegien erabakia aipatu ditugu.

Entzun gure programa hemen:

Tesla Ordua, 81 irratsaioa

Kaixo, Balkanetako zeruetako hodeitxok!

Asteko honetako programa ere oparo etorri zaigu berrietan. Hasteko, Europako (emakumezkoen) Eskubaloi Txapelketa aztertu dugu. Errumania izan da gure taldeen artean gehien iraun duena: finalerdietara iritsi da, baina Neagu kapitainaren lesioa latz nabari izan du, eta ezin izan du dominarik lortu,laugarren postuan geratuz. Bestetik, Hungarian Orbánen Gobernuak atera duen aparteko orduei buruzko “esklabotza legearen” kontrako mobilizazioei buruz aritu izan gara, eta lehen atal hau bukatzeko, berri pozgarri bat kontatu dugu: Podgorican Josip Broz Titoren estatua bat inauguratu dute.

Bukatzeko, aste honetan zabalen kontatu ditugun berriekin joan gara. Alde batetik Kosovoko Parlamentuak Kosovoko Armada sortzeko egin duen erabakiaren analisia egin dugu, baita ere honek serbokosovarren artean, Serbian eta nazioartean sortu duen erreakzioez: desadostasuna sortu du “Nazioarteko komunitatean”. Bestetik, “esloveniar bidea” dela eta, politikariek adierazpenak egiten dituzte, askotan ezjakintasunetik. Kasu honetan Carles Puigdemont eta Pedro Sanchez izan dira. Berriz honi buruz mintzatu gara.

Entzun gure programa hemen:

Tesla Ordua, 80 irratsaioa

Kaixo Balkanen bitxikerien zaleok!

Aste honetan, gure prentsa Esloveniaz blai agertu zaigu, Quim Torra Kataluniako lehendakariak 1991ko “esloveniar bidea” delakoaren inguruan eginiko adierazpenen kontura. Hala ere, gai horri tarte zabala eman diogun arren, bukaerarako utzi dugu, lehenago beste gai batzuk jorratu ditugularik.

Kirolekin hasi gara. Hasteko, Frantzian jokatzen ari den Europako (emakumezkoen) Eskubaloi Txapelketarekin hasi gara, non sei talde balkaniarrek parte hartzen duten. Horietako batzuk finalerdietara sailkatzeko aukera dute. Bestetik, Kroaziak (gizonezkoen) Teniseko Davis Kopa irabazi izanaz ere mintzatu gara, eta baita ere Luka Modrićek (gizonekoen) Futboleko Urrezko Baloia ere irabazi izanaz. Hilabete ona izan zen azaroa kroaziar kirolarentzat.

Hurrengo gaia politikarekin eman dugu. Bertan, Kosovoko Armada eratzearen inugruan eta zergen igoeraren inguruan dauden polemikez aritu gara. Brnabić Serbiako lehen ministroaren eta Petrit Selimi Kosovoko diplomazialariaren adierazpenak ere ekarri ditugu, nazioartean oihartzuna izan baitute. Bestetik, Montenegron oposizioko lider Nebojša Medojević atxilotu izanaz ere aritu gara.

Hurrengo gaia kultura izan da. Gai honetan, euskal idazle zein itzultzaile batzuek (Amaia Apalauza, Elizabete Manterola eta Juan Kurz Igerabidek), Barbara Pregelj eta Peter Svetina esloveniarrekin Durangoko Azokan egin zuten mahai-inguruaz aritu gara. Slavenka Drakulićek bere liburua euskaratu dutela baliatuz Donostian duela aste bi eman zuen hitzaldi batez aritu gara.

Eta azken hogei minutuak Quim Torraren “esloveniar bidearekiko” miresmen hitzez eta hauek erreakzioez aritu gara. Torrak Eslovenia Kataluniaren eredu bezala jarri du “independentzia, batasun nazionala eta bakezaletasuna” aldarrikatuz. Honek gure politikari zein kazetarien artean erreakzio kopuru handia piztu du, alde ala kontra. Halakoetan ezjakintasuna nagusitzen denez, guk hemen informazioa eta kontestua jarri nahi izan ditugu.

Entzun gure programa hemen:

Tesla Ordua, 79 irratsaioa

Kaixo, Balkanetako bidezidorretako ibiltariok!!

Aste honetako irratsaio osoa elkarrizketa bati eskaini diogu. 97 Irratiko estudioetan, Adrian Fuentes izan dugu, bai irailean zein azaroan Balkanetan egon den bilbotarra. Fuentes batez ere politikak eraman du Balkanetara: Gure gonbidatua Eusko Alkartasunako eta Euskal Herria Bilduko militantea da, eta horrez gain, Gazte Abertzaleak erakundeko zuzendaritzaren parte, eta azken honen haritik, Europako Aliantza Askeko Gazteriaren exekutibako kide. Beraz, erakunde horien eta Balkanetako erakunde batzuen arteko loturak estutzea izan da gure gonbidatuaren xedea.

Fuentes irailean Kroazian eta Bosnian egon zen; kasu honetan Rijekan Lista za Rijeku (Rijekaren Aldeko Zerrenda) alderdi kroaziarrarekin bildu zen, baina bide batez, Split, Mostar, Sarajevo eta Jajce bisitatu zituen. Azaroan, ordea Novi Sadera joan zen, Europako Gazteriaren foroan parte hartzera (Europako Aliantza Askeko Gazteriaren ordezkari gisa), eta bide batez, Liga Socijaldemokrata Vojvodine (Vojvodinako Sozialdemokraten Liga) alderdi federalistarekin eta hauen gazteriarekin harremanak estutu zituen.

Elkarrizketa honetan, Fuentesen iruzkinek Balkanetako panorama politikoa ezagutzen lagundu digute. Baina horrez gain, Fuentesek bisitatu dituen hiriak, paisaiak eta abarrak ezagutarazi ditu, eta horrez gain, historiari ere errepaso bat eman diogu.

Entzun gure programa hemen: